?Сизди сиз сыяктуу тааныган, сизди дайыма ойлогон, ойлонууну үйрөнгөн, токтоо, адептүү, адамга тиешелүү болгон сыпаттардын ээси, сиз аны сүйбөй коё албаган бирөөнү тааныйсызбы?
?Сизди тааныгандай эле, өзүн дагы жана жашоону да тааный билген. Сиз үчүн баарына даяр болгон…
?Кээде бир аз көбүрөөк сүйлөгөндүгү үчүн муңканып, бирок, ар бир айтканы туура болгон, сиз анын оюна муктаж болгон…
?Бир гана өмүрлүк жарыңызга айта алган сырды да айтуудан тартынбаган…
? Кээде жан дүйнөңүз, уйкусуз түндө жан дүйнө азабыңыз болгон…
Жашооңузда мына ушундай бирөө барбы? Эгер бар болгон болсо, кадырын билиңиз!
~Мен ким тууралуу айтып жатканымды билип тургандырсыз.
?Адам жалгыз жашоо үчүн жаратылбаптыр. Табият бирге болууну сунуштагандай эле, биримдикти жана биримдикти өнүктүрүп, дос болууну да сунуштайт. Акылсыздар жана жан дүйнөсүндө сүйүүнү сезе албагандар достук куралышпайт. Анткени, достук биримдикте жүрөт, сүйүү менен көктөйт, эмгек менен мөмө берет. Адамдар арасында жакындык жана сүйүү болсо, ошондо бири- бирин түшүнө алышат, мына ушундан достук пайда болот. Достук бир гана жакшы жана ак ниет адамдар арасында жүзөгө ашат. Тактап айтканда, өз арасында ыңгайлуу атмосфера куралышкан адамдардын биримдигинен достук пайда болот. Айрымдардын ойлору, максаттары, дилдери, жашоолору абдан окшош болушат.
_{Айжан менен Айдай кичик кездеринен бери дос болчу. Ал экөөнүн кыял-жоруктары да окшошуп кетээр эле. Кийин алар чогу меетепке барып, бир класста окуп жатышты. Убакыт деген учкан куш эмеспи. Кечээ эле мектептин босогосун жаңы аттаган достор мектепти аяктап жатышкан эле. Экөөнүн максаты да бир болчу. Алар доктор болууну каалашчу. Экөө ар дайым шаңдуу жүрүшчү. Бири-биринен эч кандай сыр жашырышчу эмес. Кыргыз элибизде ~»Кыз ала качуу»~ — деген салт бар эмеспи. Бир күнү Айжанды көптөн бери таанып жүргөн жигит- Адик айылга алып качып келген эле. Ошентип, «Кыздын бараар жери күйөө»- дегендей, Айжан аргасыздан макул болду. Эки тарап сүйлөшүп, той күнү да белгиленди. Бул күнү Айжандын жанында анын эң жакын досу (курбусу) Айдай аны жандап, жакын досу болуп чыккан эле. Той бүтүп, келиндик жашоо башталганда, өзгөчө бир жаңылык болду. Адиктин жакын досу Айдайды той күнү жактырып калып, аны алып качып келген эле)) Бул эки дос айрылгыс достордон экенине ошондо гана так ишенип, жылмайып кала беришти…}
?Достук менен биримдик — бөлүнбөс бир бүтүн. Материалдык биргеликте болушпаса да дилде, жүрөктө дайыма бирге болушат. Достук адамга ак ниеттүүлүк тартуулайт. Б.а. ак ниет, достуктун түзүлүшүнө жардам берет. Ак ниет- жалгыз жашаган адам үчүн эмес, коом абалында жашаган адамдар үчүн. Ак ниет болбостон достуктун эч бир түрү болбойт. Достукту пайда кылган дагы, уланткан дагы- ак ниет. Доско жакшылык жасабаган, ак ниеттикти билбеген адам менен достошуу- эч качан жакшы натыйжа бербейт. Сүйүү менен толгон достор бири-биринен жардам күтүүдөн көбүрөөк жардам берүүнү каалашат. Дос кыйынчылыкта сыналат. Ар дайым досуңуз менен болуңуз. Жакшылыкта да жамандыкта да. Мына ошондо сиз чыныгы дос экениңизди далилдей аласыз. А чыныгы доско бул мисал:
?Атактуу хадис аалымдарынан Вакиди (рохматуллаахи ьалайхи) айтып берет:
«Бир кездерде акчасыз калып, абдан карызга баткан элем. Айт майрамы дагы жакындаган эле. Аялым арызданган үн менен: «Бизди кой, жокчулукка эптеп сабыр кылабыз. Бирок, мына бул балдарыбыздын абалы кандай болот? Алар кошуналардын балдарыр кооз, кымбат кийимдер менен жүрүшөөрүн көрүшөт. Биздин балдардын болсо эскиси жеткен, жыртык кийимдери гана калды. Булардын кийимин камсыз кылгыдай каражат жетиштириңиз».
Ошол абалда Хашими деген досума барып, абалымды айтып жардамдашуусун сурандым. Ал мага 1000дирхам (күмүш акча) салынган, оозуна мөөр басылган кесени берди. Ал жерден чыгып келе жатканымда башка бир досум менен кезиктим. Ал да мага өтө зарыл акча керек болуп тургандыгын айтты. Мен колумдагы мөөр басылган кесени ага бердим. Аялыман уялганымдан ал түндү мечитте өткөрдүм. Таң эрте үйгө барып аялыма болгон окуяны айтканымда, менин бул ишимди жакшы кабыл алды. Мени уялтпады. Мен ушундай чарасыз абалда олтуршанымда Хашими досум колуна мөөр басылган кесени көтөрүп кирип келди. «Чыныңды айтчы?! Мен сага берген акчаны эмне кылган элең?»- деди. Мен болсо башыман өткөндөрдү айтып бердим. Ошондо ал мага :
«Сен менден жардам сурап келгениңле сага берген мына бкл акчамдан башка эч нерсе жок эле. Өзүмдүн дагы муктаждыктарым бар эле. Сен кеткенден кийин карызга акча табуу үчүн сыртка чыктым. Бир аз жүргөн соң досум менен кезиктим, ага жагдайымды айтканымда мага мөөр басылган кесесин берди. Көрсө, ага бул акчалардв сен берген экенсиң». Мына ошентип бул үч достун колунда эч кандай иштетилбестен айланган болот.
Чыныгы достор ушундай болот. Алар өздөрү бир нерсеге муктаж болуп турса да бири-бирине жардам беришет. Бул икаяда чоң сабак алсак болот. Эң алдын айтып өткөндөй алар жардам күтпөстөн бири-бирине жардам колун сунушат.
Ал качан гана жыгылганда колуңузду сунбастан, анын жыгылуусуна жол бербеңиз. Достошууда кандай адам менен достошуп жатканыңызга көңүл буруңуз. Анткени, киши досунун жолунда болот.
К. Гельвеций айткан экен: «Досуңдун ким экенин айтып берсен, мен сенин ким экениңди айтып берем».
Сиздин досуңуз математика сыяктуу болсун: кубанычыңызды көбөйтүп, өткөндү чыгарып, кайгы-капаңызды бөлүшүп, жарымды топтоп, жүрөгүңүздүн түпкүрүндөгү муктаждыктарыңызды эсептеп жана ар дайым бардык бөлүкчөлөрдүн эң чоңу болуусу зарыл. Достун эң жакшысы- Аллага таянууңа жардамы тие турган, аны эсиңизден чыгарган учурда эсиңизге салуучу болсун. Сиз аны көргөндө эле Аллахты эстеп тургудай болсун. Ал эми жаман дос- көлөкө сыяктуу. Күн тийип турганда качып кутула албайсың, күн бүркөлгөндө издеп таба албайсың. Дос тандоодон жаңылбаңыз. Эгер сиз чыныгы досту тапкыныз келсе, бир көзүңүздү жумуңуз. Ал эми достукту сактап калгыңыз келсе, эки көзүңүздү жумуңуз. Достукту сактоо үчүн кечиримдүү болуңуз. Аны ар дайым кадырлай билиңиз. Анын ыңгайына караңыз. Досунуз бир көздү болсо, ага капталыңызды салып отуруңуз. Ушуну менен достук бекемделет))
?Аллахым баарыбызга чыныгы, Акыреттик достордон насип этсин.
? Нуриза Кармышакова
???? Бактылуулук формуласы
