Пайдалуу таш

Бир акылман адам падышаныкында конокто отурат. Падыша акылман адамды өтө сыйлагандыктан, тамак ичип жатканда да ар бир сөзүнө кулак салып, баа берип отурат. Бир убакта акылман адам падышанын колун көпкө карап туруп калат. Аны байкаган падыша:

– Шакегимди карап жатасызбы? – деп сурайт.

– Ооба, падышам, ташына кызыгып карап турам…

– Таза алмаз, – деп сыймыктана түшөт падыша.

– Эң жакшы, бирок, мунун пайдасы канчалык?

– Эч кандай, жөн гана кооздугунан, анан өтө баалуулугунан улам тагынам. Даражама ылайык бул таш.

– Аа, болуптур, анан бул ташың киреше алып келеби?

– Жок, улукманым, бул таш кайдан киреше алып келсин…

– Анда бул бир болбогон таш экен. Менде ата-бабамдан калган бир жуп таш бар, жылына 50 алтын киреше алып келет.

– Оо улукманым, кайдагыны айтасыз да. Ал кандай таш экен жылына мынча киреше тапкан? – дейт падыша, таң калганын жашыра албай.

– Ал – тегирмен ташы! Себеби, бул таштар биздин ата-бабабызды багып келген, азыр бизди багып жатат. Бул таштын артынан тапкан кирешем менен үй-бүлөмдүн муктаждыгын да каржылайм, зекетимди да берем, башкалардын муктаждыктарына да жардам берем. Натыйжада менин ташым сенин баалуу ташыңдан дагы пайдалуу болуп чыгат.

Мейли, бул дүйнөнүн адам суктанарлык байлыктары сенин колуңда болсун, мейли илимдин кудугун терең казып, үч-төрт жерден билим алып, акылдуунун акылдуусу бол, бирок, ошол байлыгыңды, илимиңди, акылыңды туура колдонбой, алар адамдарга пайда алып келбесе, эл кызматына жарабаса, анда анын баалуулугу канчалык? Бул дүйнөдө да, акыретте да пайдасы тийсин десек, колубуздагы нерселерди, илимибизди өзүбүзгө жана элге пайда алып келүүсү үчүн дуба кылалы…