Битир (фитр) садакасы

✍.. Битир садакасы -негизги муктаждыктарынан жана карыздарынан тышкары эң аз акча каражатына барабар (80.18 грамм алтын же анын баасындагы акча) мүлккө ээ болгон ар бир мусулмандын өзү же ага жооптуу болгон адамдар тарабынан бериле турган ,ваажип өкүмүндөгү садака. Муну кыскача битир дейт. Рамазан айынын аягында берилет.
Хадиси шарифте айтылган:
«Фитр садага байларыңарга тазкийа. Кедейлериңер да берсе Аллаху таала аларга андан көбүн берет.” [Абу Давуд] (Тазкийа тазартуу, тазалоо дегенди билдирет.)
«Рамазан орозосу көк менен жердин арасында турат. Фитр садага берилгенде көтөрүлөт.” [Абу Хафс]
«Фитр садага орозолуу адамдын орунсуз сөздөрүнөн пайда болгон күнөөлөрдү тазалайт.” [Байхаки]
Калган үч мазхабда бир күндүк жей турган тамагы бар адамдын фитра берүүсү фарз. Хадиси шарифте: »Фитр садаганы чоң-кичине, бай-кедей баарынын берүүсү керек”, - деп буюрулган. (Абу Давуд)
Битир садакасын берүү мусулмандарга хижранын экинчи жылында киргизилген. Бул жардам катарында болгону менен,орозонун кабылданышына, өлүм алдындагы кыйынчылыктардан жана кабырдагы азаптан кутулууга себеп болот. Битир Рамазан майрамынын (айыттын) биринчи күнү таң эртең менен берүү ваажип болсо да,аны андан бир нече күн мурун берсе да болоберет. Майрамдан кийин берүүлүсү туура эмес. Муну менен кедей -кембагалдардын муктаждыктарына пайдаланууга мүмкүнчүлүк түзүлгөн болот. Хадистерде битир курма,жүзүм буудай,жана арпа менен берилгени айтылган. Мындай азык заттар аркылуу дагы же алардын баасына барабар акчалай түрдө берсе дагы болот. Кедейлерге кандай берүү пайдалуу болсо,ошондой түрдө берүү жакшы.
✨Аллах Таала Куранда мындай деген:
«Акыйкатта садакалар Аллах жүктөгөн парз: колу жука кедейлерге,колунда жок жакырларга ,аны жыйноочуларга,көңүлдөрүн алуу керек болгондорго,(мусулман) кулду бошотууга,карыздууларга, Аллахтын жолундагы жана (мусулман)мусаапырларга берилет. Аллах    -ар нерсени Билүүчү ,Даанышман! »(Тооба; 60 аят)
☝ Эне-атага, чоң атага, чоң энеге, балага, небереге, аялына жана мусулман эмес адамга фитра берилбейт. Кедей болуу шарты менен келинге, бир тууганга, атасынын кыз жана эркек бир тууганы, апасынын кыз жана эркек бир тууганы сыяктуу туугандарга, күйөө балага, кайненеге, кайнатага, кайын ини-карындашка, өгөй балага берүүгө болот. Эгер салих болушса жакын тууганга берүү артык сооптуу. (Макуфат)
Рамазан айында берилүүчү битир быйыл 1 адамга 1 килограмм 600 грамм буудайдын баасына барабар болот. Натыйжада базар баасы менен алганда битир ар бир адамга 32 сомдон эсептелди. Ошондой эле садага-битир буудайдан башка ун (1 кг 600 грамм), мейиз (1 кг. 600 грамм), арпа (3 кг. 200 грамм) жана курманын салмагы (3 кг. 200 грамм) менен да өлчөнөт. Алсак, мейиз – 320 сом, ун – 48, арпа – 48 сом болсо, курманын битирге тиешелүү салмагы 384 сом деп эсептелген.
‍‍‍ «Бактылуулук Формуласы «.